การสร้างธุรกิจให้ประสบความสำเร็จคือความฝันของใครหลายคน และธุรกิจ SME ก็เป็นเส้นทางที่เปิดโอกาสให้ผู้ประกอบการหลาย ๆ คนได้เดินตามความฝัน แต่การจะปั้นธุรกิจให้อยู่รอด และเติบโตอย่างมั่นคง ต้องอาศัยทักษะทางธุรกิจ และการวางแผนที่เป็นระบบ บทความนี้ Krungsri The COACH ได้สรุปขั้นตอนสำคัญที่จะเป็นแผนที่นำทางให้ผู้ประกอบการหน้าใหม่ สามารถเปลี่ยนความฝันให้กลายเป็นธุรกิจที่แข็งแกร่ง และไปต่อได้จริง ก่อนจะก้าวไปสู่การเป็นเจ้าของกิจการ การทำความเข้าใจว่า SMEs คืออะไร และมีความสำคัญต่อเศรษฐกิจอย่างไร คือก้าวแรกที่สำคัญ
 

SME คืออะไร วัดจากอะไรบ้าง ?

SME (Small and Medium Enterprises) หรือวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม คือ ธุรกิจที่มีความเป็นอิสระ และมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ ทั้งในด้านการสร้างงาน และนวัตกรรมใหม่ ๆ โดยอ้างอิงนิยามจากสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (สสว.) การพิจารณาว่าเป็น SME จะใช้เกณฑ์หลัก 2 ด้าน คือ จำนวนการจ้างงาน และรายได้ต่อปี ซึ่งจะแตกต่างกันไปตามประเภทกิจการระหว่าง “ภาคการผลิต” และ “ภาคบริการ/การค้า”

ตัวอย่างเช่น กิจการขนาดย่อม (Small Enterprise) ในภาคการผลิต จะต้องมีรายได้ไม่เกิน 100 ล้านบาท และจ้างงานไม่เกิน 50 คน ส่วนในภาคบริการจะต้องมีรายได้ไม่เกิน 50 ล้านบาท และจ้างงานไม่เกิน 30 คน สำหรับกิจการขนาดกลาง (Medium Enterprise) ในภาคการผลิต จะมีรายได้อยู่ในช่วง 100 - 500 ล้านบาท และจ้างงาน 50 - 200 คน ทั้งนี้ หากเกณฑ์การจ้างงาน และรายได้จัดอยู่ในคนละขนาดกัน ให้ยึดถือเกณฑ์ด้านรายได้เป็นหลักในการพิจารณา
 

ทำไม SME ถึงยังเป็นที่นิยม และสำคัญต่อเศรษฐกิจในช่วงปี 2568 ?

จุดเด่นที่ทำให้ธุรกิจ SME ยังเป็นที่นิยม และมีความสำคัญต่อเศรษฐกิจในปี 2568 คือ ความคล่องตัว และความยืดหยุ่นสูง ทำให้สามารถปรับตัวเข้ากับเทรนด์ใหม่ ๆ และตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคได้อย่างรวดเร็ว

สำหรับแนวโน้มในปี 2568-2569 นั้น Krungsri The COACH ได้เคยพาไปเจาะลึกกลุ่มธุรกิจในไทยที่น่าสนใจ ปี 2568 มาแล้ว ซึ่งมีกลุ่มธุรกิจมาแรงหลายประเภทที่น่าจับตามอง และเป็นโอกาสทองสำหรับผู้ที่อยากเริ่มต้นทำธุรกิจ SME ได้แก่
 

ธุรกิจที่เกี่ยวกับไลฟ์สไตล์และสุขภาพ (Lifestyle & Wellness)

 

จากกระแสการใส่ใจสุขภาพ การเข้าสู่สังคมผู้สูงวัย และการฟื้นตัวของภาคการท่องเที่ยว ทำให้ธุรกิจกลุ่มนี้เติบโตอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นบริการดูแลสุขภาพ (Health Care) ธุรกิจเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงที่ผู้คนเลี้ยงดูเปรียบเสมือนสมาชิกในครอบครัว (Pet Humanization) หรือธุรกิจการท่องเที่ยว และกิจกรรมสำหรับครอบครัว
 

ธุรกิจที่ใช้เทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Technology Businesses)

 
พฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนไปอยู่บนโลกออนไลน์มากขึ้น ทำให้ธุรกิจ E-commerce การพัฒนาซอฟต์แวร์ บริการ Data Center และการตลาดดิจิทัล กลายเป็นดาวรุ่งที่เติบโตอย่างก้าวกระโดดจากการที่ทุกภาคส่วนต้องปรับตัวสู่ดิจิทัล (Digital Transformation)
 

ธุรกิจที่ตอบโจทย์ความยั่งยืน (Sustainability Businesses)

 
กระแส ESG (Environmental, Social, Governance) กำลังมาแรง ผู้บริโภคยุคใหม่พร้อมสนับสนุนแบรนด์ที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม และสังคม นี่จึงเป็นโอกาสสำหรับธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับพลังงานสะอาด ที่ปรึกษาด้านสิ่งแวดล้อม หรือสินค้าที่ผลิตจากวัสดุรีไซเคิลเพื่อสร้างความแตกต่างในตลาด

จากเทรนด์เหล่านี้จะเห็นได้ว่ายังมีโอกาสอีกมากสำหรับผู้ประกอบการหน้าใหม่ การมองเห็นโอกาส และเตรียมความพร้อม คือก้าวสำคัญที่จะเปลี่ยนจากความคิดให้กลายเป็นการลงมือทำ  
เมื่อเห็นโอกาสทางธุรกิจแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการวางแผนอย่างเป็นระบบ เพื่อเปลี่ยนไอเดียให้กลายเป็นธุรกิจที่จับต้องได้ และเติบโตอย่างยั่งยืน แล้วจะเริ่มต้นลงทุนทำธุรกิจ SMEs อย่างไรให้เสี่ยงน้อยที่สุด ลองทำตามขั้นตอนเหล่านี้ดูได้เลย
 

Step 1 : ค้นหาไอเดีย และจุดขายที่แตกต่าง

จุดเริ่มต้นของทุกธุรกิจคือ “ไอเดีย” ซึ่งอาจมาจากสิ่งที่คุณรัก สิ่งที่คุณเชี่ยวชาญ หรือการมองเห็น “Pain Point” ที่ยังไม่มีใครแก้ไขได้ดีพอ สิ่งสำคัญคือการสร้างจุดขายที่แตกต่าง (Unique Selling Point) ที่ทำให้ลูกค้าต้องเลือกคุณแทนที่จะเป็นคู่แข่ง เช่น แทนที่จะเปิดร้านกาแฟทั่วไป อาจเปลี่ยนเป็นร้านกาแฟสำหรับคนรักสัตว์เลี้ยงที่สามารถนำสัตว์เลี้ยงเข้ามาได้ หรือร้านกาแฟที่เน้นเมล็ดกาแฟออร์แกนิกเพื่อสุขภาพ
 

Step 2 : วิเคราะห์ตลาด และกลุ่มเป้าหมาย

การมีไอเดียที่ดีอย่างเดียวยังไม่พอ คุณต้องแน่ใจว่ามี “กลุ่มเป้าหมาย” รองรับไอเดียนั้นด้วย ขั้นตอนนี้คือการทำวิจัยตลาด (Market Research) เพื่อตอบคำถามสำคัญ เช่น ลูกค้าของคุณคือใคร (Customer Persona) พวกเขามีพฤติกรรมอย่างไร คู่แข่งในตลาดคือใคร และพวกเขามีจุดแข็ง-จุดอ่อนอะไร การเข้าใจภาพรวมของตลาดจะช่วยลดความเสี่ยง และทำให้คุณวางกลยุทธ์ได้อย่างแม่นยำ
 

Step 3 : เขียนแผนธุรกิจฉบับรวบรัด

แผนธุรกิจไม่จำเป็นต้องเป็นเอกสารหนา ๆ เสมอไป สำหรับผู้ประกอบการหน้าใหม่ การใช้โมเดลธุรกิจในรูปแบบแผนภาพอย่าง Business Model Canvas จะช่วยให้คุณเห็นภาพรวมของธุรกิจทั้งหมดในหน้าเดียว โดยครอบคลุม 9 ส่วนสำคัญ ตั้งแต่กลุ่มลูกค้า คุณค่าที่นำเสนอ ช่องทางการเข้าถึง แหล่งที่มาของรายได้ ไปจนถึงโครงสร้างต้นทุน การมีแผนธุรกิจที่ชัดเจนจะช่วยให้คุณเดินหน้าได้อย่างมีทิศทาง
 

Step 4 : วางแผนการเงิน และหาแหล่งเงินทุน

การเงินคือเส้นเลือดใหญ่ของธุรกิจ คุณต้องประเมินเงินทุนเริ่มต้นที่ต้องใช้ให้ครอบคลุม ทั้งค่าสินค้า ค่าการตลาด ค่าเช่า และค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้นในช่วง 3-6 เดือนแรก แหล่งเงินทุนอาจมาจากเงินเก็บส่วนตัว ครอบครัว หรือการขอสินเชื่อจากสถาบันการเงินที่ออกแบบมาเพื่อธุรกิจ SME อย่างเช่น สินเชื่อธุรกิจ Quick Loan ที่มีวงเงินอนุมัติสูงสุดถึง 15 ล้านบาท มาพร้อมกับอัตราดอกเบี้ยสุดพิเศษ โดยสามารถผ่อนได้ยาวนานสูงสุด 12 ปี ช่วยให้คุณมีเงินหมุนเวียนเสริมสภาพคล่องธุรกิจให้เติบโตตามทิศทางที่คุณวางไว้
   

Step 5 : จัดการเรื่องกฎหมาย และภาษีเบื้องต้น

อีกหนึ่งเรื่องที่มองข้ามไม่ได้คือการทำให้ธุรกิจของคุณถูกต้องตามกฎหมาย ตั้งแต่การเลือกรูปแบบการจดทะเบียนธุรกิจที่เหมาะสม (บุคคลธรรมดา หรือนิติบุคคล) ไปจนถึงการทำความเข้าใจภาระภาษีเบื้องต้นที่เกี่ยวข้อง การวางรากฐานเรื่องนี้ให้ดีตั้งแต่แรกจะช่วยลดปัญหาที่อาจตามมาในอนาคตได้ การเริ่มต้นธุรกิจมาพร้อมกับความเสี่ยงเสมอ แต่เราสามารถบริหารจัดการเพื่อลดความเสี่ยงเหล่านั้นได้ด้วยหลักการสำคัญ 3 ข้อนี้
 

ทำธุรกิจให้สอดคล้องกับงบประมาณ

ความผิดพลาดที่พบบ่อยของผู้ประกอบการมือใหม่ คือการใช้จ่ายเกินตัวในช่วงเริ่มต้น ควรเริ่มจากขนาดเล็ก (Lean Start) และใช้เงินลงทุนอย่างคุ้มค่าที่สุด พยายามควบคุมค่าใช้จ่ายคงที่ให้ต่ำ และขยับขยายเมื่อธุรกิจเริ่มสร้างรายได้ที่มั่นคงแล้ว
 

ทำแผนการเงินให้ถูกต้อง และเป็นระบบ

แยกบัญชีธุรกิจออกจากบัญชีส่วนตัวอย่างชัดเจน ทำบัญชีรายรับ-รายจ่ายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อติดตามสถานะการเงินของธุรกิจ การมีข้อมูลทางการเงินที่เป็นระบบไม่เพียงแต่ช่วยให้คุณเห็นภาพรวมของธุรกิจ แต่ยังจำเป็นอย่างยิ่งเมื่อต้องการขอสินเชื่อในอนาคต
 

ให้ความสำคัญกับบริการหลังการขาย

การหาลูกค้าใหม่อาจใช้ต้นทุนสูงกว่าการรักษาลูกค้าเก่าหลายเท่าตัว ดังนั้น ผู้ประกอบการควรให้ความสำคัญในการรักษาความสัมพันธ์ที่ดีกับลูกค้าผ่านบริการหลังการขายที่น่าประทับใจ การรับฟังความคิดเห็น และการแก้ปัญหาให้ลูกค้าอย่างรวดเร็ว จะช่วยสร้างความภักดีต่อแบรนด์ (Brand Loyalty) และเกิดการบอกต่อซึ่งเป็นการตลาดที่ดีที่สุด การปั้นธุรกิจ SME ให้เป็นจริง ไม่ได้อาศัยแค่ความฝัน แต่ต้องอาศัยแผนที่นำทางที่ชัดเจน การเดินตาม 5 ขั้นตอนสำคัญ ตั้งแต่การตกผลึกไอเดียให้คมชัด การเข้าใจตลาดและลูกค้า การวางแผนธุรกิจและการเงินที่รัดกุม ไปจนถึงการจัดการกฎหมายให้ถูกต้อง จะเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วย “ปลดล็อก” ศักยภาพธุรกิจของคุณ เปลี่ยนจากแค่ความคิดให้กลายเป็นการเติบโตที่จับต้องได้จริง และเมื่อเสริมด้วยการบริหารความเสี่ยงอย่างรอบคอบ ความสำเร็จก็อยู่ไม่ไกลเกินเอื้อม

อ้างอิง

• https://www.thaigov.go.th
• https://www.prd.go.th
• https://www.sme.go.th