รู้ไว้ไม่เสียเปรียบ ดอกเบี้ยเงินกู้ตามกฎหมาย ร้อยละเท่าไหร่

เมื่อพูดถึงการขอสินเชื่อ หลายคนอาจกังวลเรื่องภาระดอกเบี้ย ยิ่งถ้าเป็นเงินกู้นอกระบบก็จะต้องเจอกับอัตราดอกเบี้ยมหาโหด แต่หากกู้กับทางสถาบันการเงินก็จะมีดอกเบี้ยเงินกู้ตามกฎหมาย ที่มีความยุติธรรมมากกว่า ในบทความนี้ Krungsri The COACH จะพาไปเจาะลึกว่ากฎหมายกำหนดเพดานดอกเบี้ยไว้ที่ร้อยละเท่าไร พร้อมวิธีคำนวณที่ถูกต้อง เพื่อให้คุณประเมินภาระผ่อน และเลือกสินเชื่อได้อย่างมั่นใจ และคุ้มค่าที่สุด ดอกเบี้ยเงินกู้ คือ ค่าตอบแทน หรือค่าบริการที่ผู้ให้กู้ (เช่น สถาบันการเงิน) เรียกเก็บจากผู้กู้ เพื่อเป็นผลตอบแทนจากการให้ยืมเงินไปใช้จ่าย โดยอัตราดอกเบี้ยจะถูกคิดเป็นเปอร์เซ็นต์จากเงินต้น และระยะเวลาที่กู้ยืม ซึ่งอัตราดอกเบี้ยนี้เองที่เป็นตัวแปรสำคัญที่ส่งผลต่อจำนวนเงินทั้งหมดที่เราต้องชำระคืนตลอดอายุสัญญา การพิจารณาเรื่องดอกเบี้ยอย่างรอบคอบ จึงช่วยป้องกันไม่ให้เราต้องแบกรับภาระที่สูงเกินความจำเป็นได้ อัตราดอกเบี้ยเงินกู้ตามกฎหมายถูกกำหนดขึ้นเพื่อสร้างมาตรฐาน และป้องกันไม่ให้ผู้ให้กู้เรียกเก็บดอกเบี้ยจากผู้กู้ในอัตราที่สูงเกินจริง โดยกฎหมายได้แบ่งเพดานอัตราดอกเบี้ยสูงสุดไว้ตามประเภทของผู้ให้กู้ ดังนี้
 

อัตราดอกเบี้ยเงินกู้ยืมระหว่างบุคคล

การกู้ยืมเงินระหว่างบุคคลทั่วไปที่ไม่ได้เป็นสถาบันการเงิน กฎหมายกำหนดให้เรียกเก็บดอกเบี้ยได้สูงสุดไม่เกิน ร้อยละ 15 ต่อปี หรือเทียบเท่า ร้อยละ 1.25 ต่อเดือน หากมีการเรียกเก็บดอกเบี้ยเกินกว่าอัตรานี้จะถือว่าผิดกฎหมายทันที ทั้งนี้ เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต การกู้ยืมระหว่างบุคคลควรจัดทำสัญญาเป็นลายลักษณ์อักษรที่ระบุเงื่อนไขต่าง ๆ ให้ชัดเจนด้วย
 

อัตราดอกเบี้ยเงินกู้สำหรับสถาบันการเงิน

สถาบันการเงินที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) จะมีกฎหมายเฉพาะที่อนุญาตให้เรียกเก็บดอกเบี้ยเงินกู้ตามกฎหมาย ค่าปรับ และค่าธรรมเนียมอื่น ๆ รวมกันแล้วได้สูงสุดไม่เกิน ร้อยละ 25 ต่อปี โดยอัตราที่แท้จริงจะแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับประเภทของสินเชื่อ และนโยบายของแต่ละสถาบัน
  การคำนวณดอกเบี้ยเป็นอีกหนึ่งเรื่องสำคัญที่ช่วยให้เราทราบถึงภาระการผ่อนชำระในแต่ละงวด โดยทั่วไปแล้ว ดอกเบี้ยในสินเชื่อจะแบ่งเป็น 2 แบบหลัก ๆ ดังนี้
 

1. ดอกเบี้ยแบบคงที่ (Flat Rate)

ดอกเบี้ยแบบคงที่ คือ การคิดดอกเบี้ยจากเงินต้นเต็มจำนวนตลอดอายุสัญญา ทำให้ดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายในแต่ละงวดมีจำนวนเท่ากันไม่เปลี่ยนแปลง วิธีนี้มักพบในสินเชื่อเช่าซื้อรถยนต์ มีข้อดีคือ เข้าใจง่าย คำนวณไม่ซับซ้อน ทำให้ผู้กู้ทราบยอดผ่อนที่แน่นอนตั้งแต่แรก แต่มีข้อจำกัดตรงที่ไม่สามารถนำเงินก้อนมาโปะเพื่อลดดอกเบี้ยได้
 

ตัวอย่างการคำนวณดอกเบี้ยแบบคงที่แบบง่าย ๆ

ตัวอย่าง : กู้เงิน 150,000 บาท อัตราดอกเบี้ยคงที่ 10% ต่อปี ระยะเวลาผ่อน 3 ปี (36 งวด)

• ดอกเบี้ยทั้งหมดที่ต้องจ่าย : 150,000 บาท x 10% x 3 ปี = 45,000 บาท
• ยอดหนี้รวม : 150,000 บาท + 45,000 บาท = 195,000 บาท
• ค่างวดต่อเดือน : 195,000 บาท ÷ 36 งวด = 5,416.67 บาท

 

2. ดอกเบี้ยแบบลดต้นลดดอก (Effective Rate)

ดอกเบี้ยแบบลดต้นลดดอก เป็นวิธีการคำนวณดอกเบี้ยจากเงินต้นคงเหลือในแต่ละงวด ทำให้เมื่อเราผ่อนชำระไปเรื่อย ๆ เงินต้นจะลดลง ส่งผลให้ดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายในงวดถัด ๆ ไปลดลงตามไปด้วย มักพบในสินเชื่อส่วนบุคคล และสินเชื่อบ้าน มีข้อดีตรงที่สามารถจ่ายเงินเกินค่างวด (โปะ) เพื่อให้เงินต้นลดลงเร็วขึ้น และประหยัดดอกเบี้ยโดยรวมได้
 

ตัวอย่างการคำนวณดอกเบี้ยลดต้นลดดอกแบบง่าย ๆ

ตัวอย่าง : กู้เงิน 80,000 บาท อัตราดอกเบี้ยลดต้นลดดอก 20% ต่อปี ตกลงผ่อนชำระเดือนละ 4,000 บาท (25 งวด)

การคำนวณงวดที่ 1 (สมมติมี 31 วัน)

• ดอกเบี้ยที่ต้องจ่าย : (80,000 บาท x 20% x 31 วัน) ÷ 365 วัน = 1,358.90 บาท
• เงินที่นำไปหักเงินต้น : 4,000 บาท - 1,358.90 บาท = 2,641.10 บาท
• เงินต้นคงเหลือ : 80,000 บาท - 2,641.10 บาท = 77,358.90 บาท

การคำนวณงวดที่ 2 (สมมติมี 31 วัน)

• ดอกเบี้ยที่ต้องจ่าย : (77,358.90 x 20% x 31 วัน) ÷ 365 วัน = 1,314.04 บาท
• เงินที่นำไปหักเงินต้น : 4,000 - 1,314.04 = 2,685.96 บาท
• เงินต้นคงเหลือ : 77,358.90 - 2,685.96 = 74,672.94 บาท

จะเห็นได้ว่าดอกเบี้ยในงวดที่ 2 ลดลงจากงวดแรก เนื่องจากเงินต้นคงเหลือลดลงนั่นเอง
อ่านวิธีคำนวณดอกเบี้ยอย่างละเอียดได้ที่ : ปลดล็อกสกิลการคิดดอกเบี้ยเงินกู้ รู้ก่อนได้เปรียบกว่า การจะเลือกสินเชื่อที่คิดดอกเบี้ยแบบคงที่ หรือแบบลดต้นลดดอกนั้น ไม่มีคำตอบที่ตายตัวว่าแบบไหนดีกว่ากัน แต่ขึ้นอยู่กับ “สไตล์การวางแผนการเงิน” ของแต่ละคน

สำหรับสินเชื่อที่คิดดอกเบี้ยแบบคงที่ (Flat Rate) จะเหมาะกับผู้ที่ต้องการความชัดเจนในการวางแผนการเงิน มีรายรับค่อนข้างคงที่ และต้องการทราบยอดผ่อนชำระที่แน่นอนในแต่ละเดือน เพื่อบริหารจัดการงบประมาณได้ง่าย

ในทางกลับกัน สินเชื่อที่คิดดอกเบี้ยแบบลดต้นลดดอก (Effective Rate) จะตอบโจทย์ผู้ที่มีวินัยทางการเงินสูง หรืออาจมีรายได้พิเศษเข้ามาเป็นครั้งคราว และต้องการความยืดหยุ่นในการชำระคืน เพราะสามารถนำเงินก้อนมาโปะเพื่อลดเงินต้น ซึ่งจะช่วยให้ประหยัดดอกเบี้ยในระยะยาวและปิดหนี้ได้เร็วขึ้น
  เพื่อให้เข้าใจเรื่องดอกเบี้ยเงินกู้ตามกฎหมายอย่างรอบด้าน การทำความรู้จักกับกฎหมายที่เกี่ยวข้องจะช่วยให้คุณรักษาสิทธิ์ของตัวเอง และไม่ตกเป็นเหยื่อของการถูกเอาเปรียบ
 

1. ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

เป็นกฎหมายพื้นฐานที่วางกรอบการกู้ยืมเงิน มีมาตราที่สำคัญดังนี้

• มาตรา 7 : หากคู่สัญญาไม่ได้ตกลงเรื่องอัตราดอกเบี้ยกันไว้ กฎหมายให้คิดอัตราดอกเบี้ยที่ร้อยละ 3 ต่อปี
• มาตรา 654 : การกู้ยืมเงินที่มีมูลค่าเกิน 2,000 บาทขึ้นไป จะต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือที่ลงลายมือชื่อผู้กู้ จึงจะสามารถใช้ฟ้องร้องบังคับคดีได้
• มาตรา 655 : หากตกลงที่จะคิดดอกเบี้ยกัน จะต้องระบุอัตราดอกเบี้ยนั้นไว้ในสัญญาให้ชัดเจน

 

2. พระราชบัญญัติธุรกิจสถาบันการเงิน พ.ศ. 2551

กฎหมายฉบับนี้ให้อำนาจธนาคารแห่งประเทศไทยในการกำกับดูแลการดำเนินงานของสถาบันการเงิน และกำหนดให้ธนาคารต้องเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับอัตราดอกเบี้ย ค่าบริการ และค่าธรรมเนียมต่าง ๆ อย่างโปร่งใสและชัดเจนแก่ผู้บริโภค
 

3. พระราชบัญญัติห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา พ.ศ. 2560

เป็นกฎหมายที่ควบคุมดอกเบี้ยเงินกู้ตามกฎหมายโดยตรง โดยระบุว่าบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลที่ไม่ใช่สถาบันการเงิน สามารถเรียกเก็บดอกเบี้ยได้ไม่เกินร้อยละ 15 ต่อปี หากผู้ใดฝ่าฝืนจะมีโทษทั้งจำคุก และโทษปรับ
 

4. พระราชบัญญัติคุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ. 2522 (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม)

ให้ความคุ้มครองผู้บริโภคในการทำสัญญาต่าง ๆ รวมถึงสัญญากู้ยืมเงิน โดยกำหนดให้ข้อสัญญาต้องมีความเป็นธรรม ไม่แอบแฝงเงื่อนไขที่เอาเปรียบผู้กู้จนเกินไป เพื่อสร้างความเป็นธรรมให้กับทุกฝ่าย
 

5. ประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย

ธนาคารแห่งประเทศไทยได้ออกประกาศเพื่อกำกับดูแลสินเชื่อส่วนบุคคลโดยเฉพาะ โดยกำหนดเพดานอัตราดอกเบี้ย ค่าปรับ ค่าบริการ และค่าธรรมเนียมอื่น ๆ รวมกันแล้วต้องไม่เกินร้อยละ 25 ต่อปี (Effective Rate) ซึ่งถือเป็นเกณฑ์ที่สถาบันการเงินทุกแห่งต้องปฏิบัติตาม

จะเห็นได้ว่า กฎหมายและประกาศต่าง ๆ ที่เข้ามากำกับดูแลนั้น เปรียบเสมือนเกราะป้องกันที่ช่วยสร้างความเป็นธรรมให้ผู้กู้ ดังนั้น การนำความเข้าใจนี้มาใช้ประกอบการตัดสินใจ จะช่วยให้เราเลือกสินเชื่อจากสถาบันการเงินที่น่าเชื่อถือได้อย่างมั่นใจ และไม่เสียเปรียบ
 
สำหรับผู้ที่กำลังมองหาสินเชื่อส่วนบุคคลเพื่อใช้เป็นเงินทุนหมุนเวียน เสริมสภาพคล่อง หรือจัดการค่าใช้จ่ายฉุกเฉิน Krungsri The COACH ขอแนะนำสินเชื่อส่วนบุคคล Krungsri iFIN ยื่นกู้ง่ายผ่าน krungsri app ที่มาพร้อมจุดเด่นที่ตอบโจทย์ทุกความต้องการ

• คิดดอกเบี้ยแบบลดต้นลดดอก : ช่วยให้คุณประหยัดดอกเบี้ยได้มากกว่า ยิ่งโปะ ยิ่งลดต้น ทำให้ปิดหนี้ได้ไวขึ้น
• ยื่นกู้ง่ายผ่าน krungsri app ไม่ต้องมีหลักทรัพย์ หรือบุคคลค้ำประกัน : เพิ่มความสะดวกและลดขั้นตอนที่ยุ่งยาก เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการวงเงินสำรองฉุกเฉิน
• เลือกผ่อนชำระได้ตามใจ : สามารถเลือกระยะเวลาผ่อนชำระได้ตั้งแต่ 12 - 60 เดือน ช่วยให้บริหารจัดการค่าใช้จ่ายได้อย่างคล่องตัว
• พิเศษ ! สำหรับลูกค้าที่รับเงินเดือนผ่านบัญชีธนาคารกรุงศรีอยุธยา รับอัตราดอกเบี้ยพิเศษ 9.99% ต่อปี ใน 3 เดือนแรก

กู้เท่าที่จำเป็นและชําระคืนไหว | อัตราดอกเบี้ยลดต้นลดดอกปกติ 21% - 25% ต่อปี*
*ศึกษารายละเอียด เงื่อนไข และอัตราดอกเบี้ยพิเศษเพิ่มเติมที่ www.krungsri.com

การทำความเข้าใจเรื่องดอกเบี้ยเงินกู้ตามกฎหมาย ทั้งในเรื่องเพดานอัตราดอกเบี้ย วิธีการคำนวณ และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ไม่ใช่เรื่องซับซ้อนอย่างที่คิด แต่กลับเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้เราสามารถตัดสินใจเลือกสินเชื่อได้อย่างชาญฉลาด สามารถเปรียบเทียบข้อเสนอต่าง ๆ ได้อย่างมั่นใจ และวางแผนการเงินได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ทุกการกู้ยืมเป็นไปอย่างคุ้มค่าและตรงตามความต้องการมากที่สุด


อ้างอิง

• bot.or.th