ทุกคนที่สามารถใช้ชีวิตอย่างอดทนผ่านพ้นปี 2022 มาได้ น่าจะคิดเหมือนกันว่า “เรานี่เก่งเหมือนกันนะ ผ่านอะไรมาเยอะเลยนะ” ทั้งสถานการณ์ความไม่สงบจากสงครามรัสเซีย-ยูเครนที่ยังดำเนินอยู่ ซึ่งส่งผลกระทบต่อราคาพลังงาน ทำให้ต้นทุนค่าครองชีพทั่วโลกสูงขึ้น สถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ทั่วโลกที่แม้จะคลี่คลายบ้างแล้ว แต่ก็ยังไม่หมดสิ้นไป และปี 2022 สำหรับญี่ปุ่นนั้นถือเป็นปีที่มี
วิกฤติการณ์ด้านการเงินด้วย คือ ค่าเงินเยนอ่อนค่าสุดในรอบ 24 ปี ซึ่งสถานการณ์ทั้งหมดนี้ล้วนส่งผลกระทบต่อภาคธุรกิจทั้งขนาดใหญ่ และขนาดเล็ก รวมถึงค่าครองชีพของทุกคนด้วย
เพื่อให้เราสามารถเอาตัวรอดในสภาวะความไม่แน่นอนแบบนี้ หากรู้เท่าทันว่า ตอนนี้ผู้คนสนใจเรื่องอะไร ธุรกิจอะไรที่กำลังเติบโต และมีแนวโน้มว่าจะเติบโตได้ในปี 2023 ก็จะช่วยให้เราโฟกัสได้ถูกทางมากขึ้น คนไหนเอาข้อมูลเหล่านี้ไป
ปรับใช้ในธุรกิจ หรืออาชีพที่ทำอยู่ก็จะช่วยให้เราได้เปรียบคนอื่น ในบทความนี้ผมได้สรุปกลุ่มธุรกิจที่มีแนวโน้มว่าจะเติบโตต่อไปในปี 2023 รวมถึงเทรนด์ใหม่ทั้ง 11 แขนงที่ทุกคนควรหันมาให้ความสนใจเพื่อให้เราเติบโตแบบก้าวกระโดดได้ในปีนี้
ลักษณะเด่นของกลุ่มธุรกิจที่มีแนวโน้มว่าจะเติบโตในปี 2023
สื่อต่าง ๆ ในญี่ปุ่นมีมุมมองว่ากลุ่มธุรกิจที่มีลักษณะดังต่อไปนี้จะมีแนวโน้มเติบโตต่อไปในปี 2023
- ธุรกิจที่มีสินค้าหรือบริการที่มีความจำเป็นสำหรับการดำรงชีวิตของมนุษย์ เช่น ไฟฟ้า แก๊ส อาหาร การรักษาทางการแพทย์
- ธุรกิจที่ให้บริการผู้สูงอายุ โดยเฉพาะเทรนด์ประชากรของญี่ปุ่นที่เข้าสู่สังคมสูงวัยระดับสุดยอด (Super Aging Society) เป็นที่เรียบร้อย ธุรกิจไหนที่สามารถตอบสนองความต้องการของกลุ่มลูกค้าที่เป็นผู้สูงอายุได้ ก็มีโอกาสเติบโตเรื่อย ๆ
- ธุรกิจที่ได้รับผลบวกจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 แม้การแพร่ระบาดโควิด-19 จะคลี่คลายไปบ้างแล้ว แต่พฤติกรรมการใช้ชีวิตของมนุษย์ก็เปลี่ยนไป หลังเผชิญหน้ากับวิกฤติการณ์ดังกล่าว ผู้คนมีความคุ้นเคยกับการทำงานที่บ้านมากขึ้น ซื้อสินค้า สั่งของกินทางออนไลน์ ทำให้ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับ E-commerce, ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยี, ธุรกิจเกม, ธุรกิจขนส่งยังคงเติบโตอยู่
9 กลุ่มธุรกิจที่มีแนวโน้มเติบโตสูงในปี 2023
เว็บไซต์ MyNavi ผู้นำด้านข้อมูลการทำงานในประเทศญี่ปุ่นได้สรุป 9 กลุ่มธุรกิจที่มีแนวโน้มเติบโตสูงในปี 2023 ไว้ดังนี้
1. กลุ่มธุรกิจด้าน IT
- ธุรกิจที่ทำเกี่ยวกับโครงสร้างพื้นฐานทางด้านโทรคมนาคม เช่น ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต (ไฟเบอร์ออฟติก, 5G เป็นต้น)
- ธุรกิจผลิตซอฟต์แวร์ เช่น บริษัทที่คิดค้นและพัฒนาระบบปฏิบัติการ, สร้างแอปพลิเคชัน, โปรแกรมเกมต่าง ๆ
- ธุรกิจผลิตฮาร์ดแวร์ เช่น บริษัทที่คิดค้น พัฒนา และจำหน่ายคอมพิวเตอร์, อุปกรณ์เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์, สมาร์ทโฟน และเครื่องเกมต่าง ๆ
- ธุรกิจประมวลผลข้อมูล เช่น ผู้พัฒนาระบบ AI, วิเคราะห์ Big Data เป็นต้น
- ธุรกิจที่ใช้อินเทอร์เน็ต เช่น Website, Web Content, โฆษณา, E-Commerce, SNS เป็นต้น
ในอนาคตหากในประเทศญี่ปุ่นเริ่มใช้งานเทคโนโลยี 6G ได้แล้ว จะทำให้ธุรกิจที่มีความเกี่ยวข้อง มีโอกาสเติบโตได้แบบก้าวกระโดดทันที ฉะนั้น หากคุณทำอะไรที่เกี่ยวข้องกับเรื่องเหล่านี้ขอให้โฟกัสให้เต็มที่ครับ
2. กลุ่มธุรกิจด้านอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ และเซมิคอนดักเตอร์ (ชิปเล็ก ๆ ที่เป็นส่วนประกอบสำคัญของเทคโนโลยีสมัยใหม่)
เนื่องจากยุคนี้มียอดการซื้อคอมพิวเตอร์ สมาร์ทโฟน เครื่องใช้ไฟฟ้า รวมถึงรถยนต์ไฟฟ้าเยอะขึ้นมาก จึงมีความจำเป็นจะต้องใช้ชิ้นส่วนอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ หรือชิปขนาดเล็กเป็นจำนวนมาก เพื่อสอดรับการพัฒนาด้านเทคโนโลยีในปัจจุบัน
3. กลุ่มธุรกิจเกี่ยวกับความบันเทิง
ในช่วงเวลาที่มีการแพร่ระบาดของโควิด-19 ทำให้ผู้คนต้องอาศัยอยู่ในบ้านมากขึ้น ทำให้ธุรกิจที่มีความเกี่ยวข้องกับความบันเทิง เช่น ภาพยนตร์, ซีรีส์, เพลง, วิดีโอเกม เป็นที่ต้องการอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะผู้ให้บริการยุคใหม่จะเน้นใช้ระบบคิดค่าบริการ หรือสมาชิกแบบรายเดือน หรือรายปี (Subscription Business Model) ในทางกลับกันธุรกิจอื่น ๆ ที่เป็นขั้วตรงข้ามของธุรกิจข้างต้น เช่น โรงภาพยนตร์ โทรทัศน์ สำนักพิมพ์ ที่เป็นธุรกิจด้านความบันเทิง แต่ไม่สามารถให้บริการผ่านระบบอินเทอร์เน็ตนั้นอาจมีความนิยมลดลง ซึ่งเป็นผลกระทบที่มีมาอย่างต่อเนื่องจากปีก่อน ๆ
4. กลุ่มธุรกิจที่เกี่ยวกับการโฆษณาออนไลน์
จากข้อมูลการสำรวจเฉพาะทางของกระทรวงเศรษฐกิจ การค้า และอุตสาหกรรมประเทศญี่ปุ่น (Ministry of Economy, Trade and Industry) ในเดือนตุลาคม 2022 พบว่า ยอดค่าใช้จ่ายในการลงโฆษณาแบบออนไลน์ในญี่ปุ่น แซงหน้าค่าใช้จ่ายในการลงโฆษณาในโทรทัศน์เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ซึ่งถือเป็นประวัติการณ์สำคัญของคนวงการโทรทัศน์ที่ต้องปรับตัวสู่โลกใหม่ที่สปอนเซอร์ต่าง ๆ กำลังหันไปสนใจการลงโฆษณาออนไลน์มากขึ้น เนื่องจากการลงโฆษณาทางออนไลน์สามารถส่งโฆษณาไปถึงกลุ่มลูกค้าเฉพาะทางได้แม่นยำกว่า และสอดรับกับพฤติกรรมการรับข่าวสารที่เปลี่ยนแปลงไปด้วย อย่างจะเห็นได้ว่าคนใช้สมาร์ทโฟนในการรับข่าวสารมากขึ้น แทนที่การดูโทรทัศน์แบบดั้งเดิม
5. กลุ่มธุรกิจให้บริการด้านสุขภาพ (Healthcare) และการดูแลผู้สูงอายุ
การแพร่ระบาดโควิด-19 เป็นหนึ่งในตัวเร่งให้ประชากรโลกตระหนักถึงความสำคัญของคุณภาพ ไม่เพียงแต่การรักษาเท่านั้น แต่หมายถึงเวชศาสตร์การป้องกัน (Preventive Healthcare) ที่เน้นการป้องกันก่อนเกิดโรค ฉะนั้น สินค้า และบริการที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสุขภาพ เช่น การให้คำปรึกษาด้านโภชนาการ การออกกำลังกาย, การฉีดวัคซีนป้องกัน, การตรวจสุขภาพประจำปี ยิ่งได้รับความสนใจมากขึ้น รวมถึงอุปกรณ์ IT, แอปพลิเคชันต่าง ๆ ที่ส่งเสริมสุขภาพของผู้ใช้งานด้วย นอกจากนี้ประเทศญี่ปุ่นที่เข้าสู่สังคมสูงวัยระดับสุดยอดไปแล้ว (ประเทศไทยในอนาคตก็จะตามญี่ปุ่นไปเหมือนกัน) ย่อมมีความต้องการการดูแลผู้สูงอายุมากขึ้น ฉะนั้น สินค้า และบริการที่ออกแบบมาเพื่อการดูแลผู้สูงอายุย่อมมีโอกาสเติบโตในอนาคต
6. กลุ่มธุรกิจที่ให้บริการด้านการส่งอาหาร (Food Delivery)
ในช่วงที่มีการแพร่ระบาดโควิด-19 ทำให้ไม่สามารถออกไปไหนได้มาก จึงเกิดเป็นพฤติกรรมการสั่งอาหารแบบ Food Delivery ซึ่งพฤติกรรมนี้ยังคงต่อเนื่องไปในปี 2023
7. กลุ่มธุรกิจอากาศยานไร้คนขับ หรือโดรน (Drone)
โดรนถือเป็นเทคโนโลยีหนึ่งที่ได้รับความนิยมมากในญี่ปุ่นในปัจจุบัน ในพิธีเปิดมหกรรมกีฬาโตเกียวโอลิมปิก 2021 ก็มีการใช้โดรนเป็นส่วนหนึ่งของการแสดง นอกจากนี้ในญี่ปุ่นก็ได้นำโดรนมาใช้ในอุตสาหกรรมอื่น ๆ ด้วย เช่น โดรนสำหรับส่งของ, โดรนเพื่อการเกษตร, โดรนเพื่อสำรวจพื้นที่ภัยพิบัติ, โดรนสำหรับตรวจสอบพื้นที่ต่าง ๆ เป็นต้น และคาดว่าในปี 2023 ก็จะมีการพัฒนาโดรนให้ทันสมัย และประยุกต์ใช้กับอุตสาหกรรมต่าง ๆ มากขึ้น (ผมเคยดูในโทรทัศน์ในญี่ปุ่นเค้ามีโดรนที่ใช้ในการทำลายรังผึ้งหรือรังต่อ ด้วย ซึ่งถือเป็นงานที่เสี่ยงต่อความปลอดภัยจึงให้โดรนทำงานแทนมนุษย์)
8. กลุ่มธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร
แม้ปัจจุบันประเทศญี่ปุ่นจะมีการนำเข้าวัตถุดิบ และอาหารจากต่างประเทศเป็นจำนวนมาก แต่ด้วยภาวะความไม่แน่นอนทั่วโลกอันเกิดมาจากการทำสงครามรัสเซีย-ยูเครน, ภาวะเศรษฐกิจถดถอย ทำให้ญี่ปุ่นมองว่าความมั่นคงด้านอาหารเป็นเรื่องสำคัญ ต้องลดการพึ่งพาต่างประเทศ และเพิ่มการผลิตอาหาร และวัตถุดิบทางการเกษตรให้คนในชาติมากขึ้น โดยเฉพาะอาหารที่มีคุณภาพ ดีต่อผู้สูงอายุ นอกจากนี้เทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น AI, Robot ก็เข้ามามีบทบาทต่อธุรกิจการเกษตร ช่วยลดต้นทุน เพิ่มผลิตผลทางการเกษตรมากขึ้น
9. กลุ่มธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาชีพฟรีแลนซ์
ปัจจุบันค่านิยมในการทำงานในญี่ปุ่นเปลี่ยนแปลงไป บริษัทจำนวนมากเริ่มอนุญาตให้พนักงานทำงานเสริมได้ (โดยไม่กระทบต่อเวลาของงานประจำ) ทำให้สินค้า และบริการที่ช่วยสนับสนุน
อาชีพฟรีแลนซ์เติบโตขึ้นมาก ยกตัวอย่างเช่น แพลตฟอร์ม matching ฟรีแลนซ์กับคนอยากจ้างฟรีแลนซ์ในญี่ปุ่นก็มีอัตราเติบโตสูงขึ้นในปัจจุบัน
11 แขนงที่ควรโฟกัสในปี 2023
นอกจากนี้ทาง NIKKEI CROSS TREND ยังได้จัดอันดับ 100 บริษัทชั้นดีที่จะสร้างตลาดแห่งอนาคตในญี่ปุ่นโดยแบ่งออกเป็น 11 แขนง ซึ่งผมมองว่านี่เป็นการชี้ว่า 11 แขนงนี้คือสิ่งที่เราควรโฟกัสในปี 2023
- E-Commerce (การค้าขายสินค้าบนโลกออนไลน์)
- Web 3.0 (อินเทอร์เน็ต The Next Era ซึ่งเป็นโครงสร้างพื้นฐานสำคัญในการสร้างอาณาจักร Metaverse และการพัฒนาโลกอินเทอร์เน็ตอื่น ๆ แบบก้าวกระโดด)
- SDGs (เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน) และ ESG (แนวคิดการดำเนินธุรกิจที่มุ่งเน้นความยั่งยืน)
- Health and Well-being (การช่วยให้มีสุขภาพ และความเป็นอยู่ที่ดี)
- Technology for Living (เทคโนโลยีเพื่อความเป็นอยู่)
- Digital Marketing Transformation (การปรับเปลี่ยนเทคโนโลยีทางการตลาด เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ และเพื่อให้เท่าทันต่อสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป)
- Arts & Entertainment (ศิลปะ และความบันเทิง)
- Gen Z & Gen Alpha (ลูกค้าเจนซี และเจนอัลฟา)
- Food Technology (เทคโนโลยีอาหาร)
- Inbound Tourism (การท่องเที่ยวในประเทศญี่ปุ่น)
- Pet (สัตว์เลี้ยง)
ยุคนี้เป็นยุคที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว คนทำธุรกิจเช่นกันต้องรู้จักปรับปรุงเปลี่ยนแปลงธุรกิจให้สอดรับกับสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนไป พร้อมรับมือกับสิ่งต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตอยู่เสมอ
การเข้าใจเทรนด์การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น และพยายามนำมาปรับ และประยุกต์ใช้กับงาน หรือธุรกิจของเรา นอกจากจะนำโอกาสใหม่ ๆ มาสู่ธุรกิจแล้ว ยังช่วยให้เราสามารถเติบโตได้มากกว่าคนอื่น อ่านบทความนี้จบแล้วหวังว่าคุณผู้อ่านจะได้ไอเดียว่า เราควรเดินหน้าอย่างไรในปี 2023 ขอให้คุณโชคดีครับ