เราคงเคยได้ยินธนาคารพาณิชย์ทั้งในและต่างประเทศที่ได้ทำการปรับตัวเป็นดิจิทัลแบงก์กันมาสักพักแล้ว ทั้งนี้สาเหตุหลักก็เพื่อที่จะปรับการบริการให้เข้ากับผู้บริโภคยุคใหม่ ที่เป็น Gen Y หรือ Gen Z แต่เราเองก็ยังรู้สึกว่าแบงก์ก็ยังเทอะทะ มีพนักงานจำนวนค่อนข้างเยอะ หรือกว่าแบงก์จะออกผลิตภัณฑ์ใหม่ก็ยังไม่ทันใจ อีกทั้งกระบวนการสมัครก็ไม่ได้ง่ายอย่างที่คาดหวัง
ดังนั้นเมื่อ 5 ปีที่แล้วที่ยุโรปและสหรัฐก็เลยเกิด Digital Challenger Bank ขึ้นมาอย่างมากมาย แล้ว Digital Challenger Bank คือใคร และเป็นคู่แข่งธนาคารพาณิชย์หรือไม่
Digital Challenger Bank คือ
fintech startup ที่เริ่มต้นขายแค่ผลิตภัณฑ์เดียวก่อน เช่น เป็น startup ที่ทำเรื่องขาย
กองทุนอย่างเดียว หรือออกบัตรเดบิตอย่างเดียว และเมื่อได้ลูกค้ามาใช้บริการเป็นจำนวนเยอะแล้ว ก็ทำการออกผลิตภัณฑ์ใหม่เพิ่ม (พัฒนาเอง หรือการไปร่วมมือกับ startup อื่น ๆ ที่เชี่ยวชาญแล้วมาเชื่อมตรงต่อเข้ามา) จนทำให้ fintech startup เจ้านั้น ๆ มีบริการเฉกเช่นเดียวกับธนาคารพาณิชย์ โดยไม่ต้องมีสาขา และหาลูกค้าบนออนไลน์ทั้งหมดซึ่งมีค่าใช้จ่ายที่ต่ำกว่า รวมทั้งยังมีพนักงานที่น้อยกว่า
ยกตัวอย่างเช่น Monzo ถือว่าเป็น Digital Challenger Bank ที่โด่งดังจากอังกฤษ เปิดเพียง 5 ปี มีลูกค้ากว่า 5 ล้านราย โดยเริ่มต้นจากการเป็นแอปฯ ให้บริการ Prepaid Card จนต่อมาขยายบริการอื่น เช่น Current Account, Personal Loan, Business Banking และมีอื่น ๆ อีกมากมายที่เหมือนธนาคารพาณิชย์ใหญ่ในอังกฤษ ทั้งนี้มีพนักงานเพียงแค่ 1,400 คน (ถ้าเป็นธนาคารพาณิชย์ ด้วยลูกค้าที่เท่ากันต้องมีพนักงานเกือบ 10,000 คน)
ทั้งนี้สิงคโปร์ได้ออกใบอนุญาต Digital Challenger Bank 4 ใบ ในปลายปี 2020 โดย 3 ใน 4 เป็น Startup เช่น Grab, SEA (เจ้าของเดียวกับ Shopee) และ Alipay ซึ่งคาดว่าจะได้เริ่มให้บริการในต้นปีหน้า
คำถามถัดไปหลาย ๆ ท่านคงอยากรู้ว่า ประเทศไทยจะมีการออกใบอนุญาต Digital Challenger Bank หรือไม่ ซึ่งตอนนี้จากข้อมูลล่าสุดอยู่ในช่วงการศึกษาข้อมูล แต่ก็ต้องบอกว่าด้วยตามทฤษฎีแล้ว startup ที่ประเทศสิงคโปร์จะมาก่อนบ้านเรา 2-3 ปี ดังนั้นคงอีกไม่นานที่เราจะได้ใช้บริการ แต่ระหว่างนี้ ธนาคารพาณิชย์ในไทยก็ต้องรีบพัฒนาแพลตฟอร์มตัวเองขึ้นมาไม่ว่าจะเป็น
Kept by Krungsri ของกรุงศรี LINE BK และ Make ของกสิกรไทย หรือ TMRW ของ UOB