เปลี่ยนขยะเป็นมูลค่าเพิ่มด้วย Circular Economy

30 พฤษภาคม 2568
 
ลองนึกภาพกองขยะมหึมาที่มีแต่สินค้าใช้แป๊บเดียวก็พังหรือทรัพยากรที่ใช้แล้วหมดไป นี่คือภาพสะท้อนของระบบเศรษฐกิจแบบเดิมที่เราคุ้นเคยในรูปแบบ “ผลิต-ใช้-แล้วก็ทิ้ง (Take-Make-Dispose)” ซึ่งกำลังสร้างปัญหาใหญ่ด้านขยะให้กับโลกและธุรกิจของเรา ไม่ว่าจะเป็นทรัพยากรที่ร่อยหรอ มลพิษทางอากาศที่เพิ่มสูงและต้นทุนที่พุ่งทะยาน แต่กลับได้ประสิทธิภาพการลงทุนไม่เต็มที่
จะดีกว่ามั้ย! ถ้าเราสามารถเปลี่ยนวงจรนี้ไปสู่ “Circular Economy” หรือเศรษฐกิจหมุนเวียน แนวคิดที่จะมาปฏิวัติวิธีการทำธุรกิจของเราอย่างสิ้นเชิง!
โดยโครงการ Krungsri ESG Academy ได้จัดหลักสูตรอบรม ESG สุดเข้มข้น และร่วมกับผู้เชี่ยวชาญจาก CIRCO Hub Thailand ที่มาให้ความกระจ่างในเรื่องนี้
แล้วอะไรคือ Circular Economy ถ้าจะพูดให้เข้าใจง่าย ๆ เห็นภาพชัดเจนก็ลองนึกสินค้าที่มีชีวิตเป็นภาพวงกลม แทนที่สินค้าจะเป็นเส้นตรงโดยเริ่มต้นที่จุดหนึ่งแล้วจบลงด้วยการทิ้ง แต่เศรษฐกิจหมุนเวียนคือการออกแบบระบบธุรกิจให้เหมือนวงกลมที่ไม่มีจุดสิ้นสุด ภายใต้แนวคิดความพยายามใช้ให้นานที่สุด หมุนเวียนกลับมาใช้ใหม่ให้คุ้มค่าที่สุด และลดการเกิดของเสียให้น้อยที่สุด
ซึ่งหัวใจของ Circular Economy มี 3 องค์ประกอบหลัก ได้แก่

- ออกแบบให้ไร้ของเสีย (Design out waste and pollution): โดยผ่านกระบวนความคิดตั้งแต่ต้นทางว่า จะทำยังไงให้ผลิตภัณฑ์ของเราสร้างขยะน้อยที่สุด ใช้วัสดุที่เป็นมิตรต่อโลก ย่อยสลายได้ หรือสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ง่าย เช่น บรรจุภัณฑ์ต่าง ๆ

- ใช้แล้วใช้อีก (Keep products and materials in use): ยืดอายุการใช้งานของสินค้าและวัตถุดิบให้ได้ยาวนานที่สุดเท่าที่จะทำได้ ผ่านการซ่อมแซม ใช้ซ้ำ ปรับปรุงใหม่ หรือแม้กระทั่งแบ่งปันกันใช้ เช่น อะไหล่รถยนต์มือสอง เสื้อผ้ามือสอง

- ฟื้นฟูธรรมชาติ (Regenerate natural systems): ไม่ใช่แค่การลดขยะหรือยืดอายุการใช้งานให้ยาวนานที่สุด แต่จะต้องไม่ทำร้ายโลกและยังช่วยฟื้นฟูระบบนิเวศด้วย เช่น การทำการเกษตรแบบฟื้นฟู หรือการใช้พลังงานหมุนเวียน

เพื่อให้เห็นภาพธุรกิจที่ดำเนินการด้าน Circular Economy อย่างชัดเจน ชนิดที่รุ่ง! เพราะสร้างการหมุนเวียนให้กับตัวสินค้าที่ไม่ได้แค่พูด แต่ลงมือทำจริง! อาทิ

- Nudie Jeans จากสวีเดน “ยีนส์ตัวเก่งที่ซ่อมฟรีตลอดชาติ!”: ที่ธุรกิจไม่ได้ขายแค่กางเกงยีนส์ แต่ขายความทนทานและบริการหลังการขายสุดประทับใจ โดยเน้นผลิตยีนส์คุณภาพสูงที่ใช้ได้นาน และมีบริการ “ซ่อมฟรีตลอดชีพ” ไม่ว่ายีนส์จะเก่าแค่ไหน! นอกจากนี้ยังมีโปรแกรมรับซื้อยีนส์เก่าเพื่อนำไปซ่อมแซมและขายเป็นมือสอง หรือนำเส้นใยไปรีไซเคิลเพื่อเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ ช่วยยืดอายุผลิตภัณฑ์และสร้างความผูกพันกับลูกค้าได้อย่างยอดเยี่ยม

- Loop จากสหรัฐอเมริกา “ซูเปอร์มาร์เก็ตไร้ขยะ บรรจุภัณฑ์ที่ยืมแล้วคืน!”: เป็นการปฏิวัติวงการสินค้าอุปโภคบริโภค โดยมีการร่วมมือกับแบรนด์ดังมากมาย เช่น ไอศกรีม Häagen-Dazs หรือแชมพู Pantene เพื่อเปลี่ยนบรรจุภัณฑ์แบบใช้แล้วทิ้ง มาเป็นบรรจุภัณฑ์รูปแบบ “ยืมใช้แล้วส่งคืน” ที่สวยงามทนทาน โดยเมื่อใช้สินค้าหมด Loop จะเก็บภาชนะเหล่านั้นกลับมาทำความสะอาด เพื่อเติมผลิตภัณฑ์ใหม่แล้วส่งกลับมาวางขายอีกครั้ง เป็นการลดขยะบรรจุภัณฑ์ได้อย่างมหาศาล และสร้างประสบการณ์ใหม่ให้ผู้บริโภค นี่คือการออกแบบที่คิดถึงการใช้ซ้ำตั้งแต่ต้น (Design out waste) และสร้างระบบหมุนเวียนที่สมบูรณ์

- Gracz จากไทย “จานชามจากชานอ้อยและฟางข้าว ตอบโจทย์โลกด้วยนวัตกรรมจากไร่นา!”: แบรนด์ไทยที่น่าภูมิใจอย่าง Gracz ได้นำวัสดุเหลือใช้จากการเกษตร เช่น ชานอ้อย ฟางข้าว หรือแม้แต่เปลือกทุเรียน มาสร้างสรรค์เป็นบรรจุภัณฑ์อาหารที่ย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ 100% ภายใน 45 วัน! จากที่เคยเป็นของไร้ค่ากลายมาเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่า ช่วยลดขยะพลาสติก และดีต่อสุขภาพของผู้บริโภคอีกด้วย
แม้ว่าความคิดส่วนใหญ่จะมองว่า Circular Economy เป็นเรื่องของบริษัทใหญ่ๆ เท่านั้น แต่จริงๆ แล้ว SME คือหัวใจสำคัญและมีโอกาสมหาศาลในระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน ทั้งการสร้างโอกาสทางธุรกิจใหม่ ๆ อย่างธุรกิจบริการซ่อมแซมสินค้าหรือแพลตฟอร์มขายของมือสอง การนำของเสียจากโรงงานหนึ่งไปเป็นวัตถุดิบให้อีกโรงงานหนึ่งหรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ตอบโจทย์การใช้ซ้ำ ทั้งหมดนี้คือช่องทางที่ SME สามารถเข้าไปสร้างรายได้และเติบโตได้
นอกจากนี้ Circular Economy ยังช่วยลดต้นทุนในระยะยาว เนื่องจากการใช้วัสดุหมุนเวียนจะช่วยลดของเสียจากการผลิต รวมถึงการออกแบบสินค้าให้ทนทานขึ้นซึ่งอาจมีต้นทุนในช่วงเริ่มต้น แต่ในระยะยาวจะช่วยประหยัดค่าวัตถุดิบ ค่ากำจัดของเสียและสร้างความคุ้มค่าให้กับธุรกิจ และยังเป็นโอกาสเข้าถึงผู้บริโภคยุคใหม่ที่ใส่ใจเรื่องสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ซึ่งการที่ SME ปรับตัวเข้าสู่ Circular Economy จะช่วยสร้างภาพลักษณ์ที่ดี เพิ่มความน่าเชื่อถือและสามารถดึงดูดลูกค้ากลุ่มนี้ได้มากขึ้น
รวมไปถึงยังสามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนง่ายขึ้น เนื่องจากสถาบันการเงินและนักลงทุนเริ่มให้ความสำคัญกับธุรกิจที่ดำเนินงานอย่างยั่งยืน ซึ่งจะช่วยให้เกิดการสร้างนวัตกรรม ตั้งแต่การออกแบบ วัสดุ โมเดลธุรกิจ ไปจนถึงการสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้า ช่วยให้ SME ได้แสดงความคิดสร้างสรรค์และสร้างความแตกต่างอย่างชัดเจน ช่วยสร้างความยั่งยืนให้ธุรกิจภายใต้ทรัพยากรธรรมชาติมีจำกัดและสถานการณ์ราคาที่ผันผวน ช่วยให้ SME สามารถรับมือกับการเปลี่ยนแปลงได้ดีขึ้น
สำหรับธุรกิจที่ต้องการเริ่มต้นปฏิวัติธุรกิจสู่ Circular Economy อาจต้องใช้เวลาและความมุ่งมั่น โดยสามารถเริ่มจากจุดเล็ก ๆ ที่เราทำได้ เช่น

- สำรวจธุรกิจของตัวเองว่ามี “ของเสีย” ตรงไหนที่สามารถเปลี่ยนเป็น “โอกาส” ได้บ้าง

- ปรับแนวคิดการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ทนทานขึ้น ซ่อมง่ายขึ้น หรือใช้ซ้ำได้

- มองหาพาร์ทเนอร์หรือเครือข่ายที่สามารถช่วยให้เราเข้าสู่ Circular Economy ได้ง่ายขึ้น

โลกกำลังเปลี่ยนและธุรกิจก็ต้องเปลี่ยนตาม Circular Economy อาจไม่ใช่แค่เทรนด์ แต่คือทางรอดและโอกาสของธุรกิจ โดยเฉพาะ SME ที่จะพาธุรกิจให้เติบโตอย่างแข็งแกร่งและยั่งยืนไปพร้อมกับโลกของเรา
สำหรับผู้ประกอบการที่ต้องการการสนับสนุน ความรู้ และเครือข่ายเพื่อขับเคลื่อนธุรกิจสู่ Circular Economy อย่างจริงจัง โครงการ Krungsri ESG Academy คือพื้นที่แห่งการเรียนรู้ที่พร้อมติดอาวุธให้ธุรกิจ ที่จะได้พบกับผู้เชี่ยวชาญ แลกเปลี่ยนประสบการณ์กับเพื่อนร่วมธุรกิจ และเข้าถึงเครื่องมือที่จะช่วยเร่งสปีดการเปลี่ยนแปลงธุรกิจสู่แนวทางความยั่งยืนได้อย่างเป็นรูปธรรม มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการปฏิวัติธุรกิจไปด้วยกัน
Krungsri SME พร้อมเคียงข้างสนับสนุน SME ทั้งในภาคการผลิต การค้า หรือภาคบริการ สร้างความยั่งยืนร่วมกัน ด้วย "กลุ่มผลิตภัณฑ์สินเชื่อธุรกิจ SME เพื่อความยั่งยืน (Krungsri SME Sustainability Loan for All) ตอบโจทย์ครบทุกความต้องการด้านการดูแลสิ่งแวดล้อมของธุรกิจอย่างครอบคลุม ด้วยอัตราดอกเบี้ยพิเศษคงที่ ต่ำสุด 4.5% ต่อปี ใน 2 ปีแรก พร้อมช่วยผลักดันภาคธุรกิจให้ร่วมแก้ไขปัญหาโลกร้อนอย่างจริงจัง
สำหรับผู้ประกอบการที่สนใจ สามารถศึกษารายละเอียดข้อมูลเพิ่มเติมหรือสอบถามข้อมูลได้ที่สาขาของธนาคาร หรือ ติดต่อผู้จัดการธุรกิจสัมพันธ์หรือศูนย์บริการลูกค้าธุรกิจกรุงศรี โทร. 02-626-2626 โดยเงื่อนไขเป็นไปตามที่ธนาคารกำหนด
พิมพ์สิ่งที่ต้องการค้นหา