FATCA ย่อมาจาก Foreign Account Tax Compliance Act เป็นกฎหมายที่ออกโดยสหรัฐอเมริกา มีวัตถุประสงค์หลักเพิ่มป้องกันมิให้บุคคลธรรมดาและนิติบุคคลที่มีสถานะเป็นบุคคลอเมริกันหลีกเลี่ยงภาษี โดยผ่านการเปิดบัญชีกับสถาบันการเงินนอกสหรัฐอเมริกา เพื่อทำธุรกรรมการเงิน

FATCA กำหนดให้สถาบันการเงิน ซึ่งรวมถึงธนาคารพาณิชย์มีหน้าที่ต้องรายงานข้อมูลทางบัญชี เงินได้ของบุคคลธรรมดาและนิติบุคคลอเมรกันที่มีรายได้นอกสหรัฐอเมริกา และ/หรือ หักภาษี ณ ที่จ่าย (Withholdable Payment) และนำส่งต่อหน่อยงานจัดเก็บภาษีของสหรัฐอเมริกา (Internal Revenue Service: IRS)

FATCA กำหนดให้สถาบันการเงิน ซึ่งรวมถึงธนาคารพาณิชย์ทั่วโลกที่ให้ความร่วมมือเข้าทำข้อตกลงกับ IRS มีหน้าที่จัดทำรายงานข้อมูลเกี่ยวกับธุรกรรมทางการเงินของลูกค้าที่เป็นบุคคลธรรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกันให้แก่ IRS ตามระยะเวลาที่กำหนด แต่หากสถาบันการเงินหรือธนาคารพาณิชย์ใดไม่ให้ความร่วมมือจากถูกหักภาษี ณ ที่จ่ายตามที่ FATCA กำหนด

สถาบันการเงิน ซึ่งรวมถึงธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทย ได้ให้ความร่วมมือกับ IRS ตาม FATCA ตั้งแต่เดือนเมษายน 2557 เนื่องจากสถาบันการเงินไทยมีการทำธุรกรรมทางการเงินกับสถาบันการเงินและธนาคารพาณิชย์ทั่วโลกจำนวนมาก การให้ความร่วมมือจึงเป็นการป้องกันไม่ให้ถูกดำเนินมาตรการหักภาษี ณ ที่จ่าย หรือถูกปฏิเสธการทำธุรกรรมทางการเงินกับสถาบันการเงินอื่นทั่วโลกที่ให้ความร่วมมือ ซึ่งจะส่งผลกระทบกับการทำธุรกรรมของลูกค้าได้

นับตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2557 เป็นต้นไป สถาบันการเงินไทยมีความจำเป็นต้องขอข้อมูลลูกค้าเพิ่มเติมเมื่อมาติดต่อทำธุรกรรมทางการเงิน เช่น เปิดบัญชีใหม่ เป็นต้น

โดยให้ลูกค้าตอบแบบสอบถามสถานะความเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกันที่สถาบันการเงินไทยกำหนดร่วมกัน หากลูกค้าไม่ใช่บุคคลอเมริกันหรือไม่มีข้อบ่งชี้ว่าอาจเป็นบุคคลอเมริกัน ไม่ต้องดำเนินการใดๆ เพิ่มเติม แต่หากลูกค้าเป็นบุคคลอเมริกันหรือมีข้อบ่งชี้ว่าอาจเป็นบุคคลอเมริกันลูกค้าต้องกรอกแบบฟอร์มของ IRS เพื่อยืนยันสถานะตนเอง

Q: ธนาคารพาณิชย์ไทยทุกแห่งปฏิบัติตาม FATCA หรือไม่
A: ธนาคารพาณิชย์ไทยทุกธนาคารปฏิบัติตาม FATCA โดยได้เข้าร่วมทำข้อตกลงปฏิบัติตาม FATCA และจะเริ่มตรวจสอบสถานะความเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกันของลูกค้าตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2557 เป็นต้นไป

Q: ทำไมลูกค้าที่เป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลไทย ต้องกรอกแบบสอบถามสถานะความเป็นบุคคล/นิติบุคคลอเมริกัน
A: ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2557 เป็นต้นไป FATCA กำหนดให้ธนาคารต้องตรวจสอบสถานะความเป็นบุคคลอเมริกันของลูกค้าทุกรายที่มาทำธุรกรรมบางประเภทกับธนาคาร เช่น เปิดบัญชีเงินฝาก ซื้อหน่วยลงทุน กองทุน ประกันชีวิต เป็นต้น โดยพิจารณาข้อบ่งชี้ว่าลูกค้าอาจเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกันหรือไม่ ธนาคารพาณิชย์ไทยจึงร่วมกันกำหนดแบบสอบถามสถานะความเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกันของลูกค้าเพื่อยืนยันสถานะตนเอง ซึ่งการพิจารณาว่าเป็นบุคคลอเมริกันนั้น มิใช่พิจารณาเฉพาะสัญชาติอเมริกันเท่านั้น ลูกค้าอาจมีข้อบ่งชี้ว่าเป็นบุคคลอเมริกันได้ เช่น เกิดที่สหรัฐอเมริกา มีที่อยู่ในสหรัฐอเมริกา เป็นต้น

Q: ข้อบ่งชี้ว่าลูกค้าอาจเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกันมีอะไรบ้าง?
A: FATCA กำหนดข้อบ่งชี้ว่าลูกค้าอาจเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกัน มีดังนี้
กรณีบุคคลธรรมดา

• มีสัญชาติอมเริกัน / เกิดที่สหรัฐอมเริกา / มีที่อยู่ถาวรในสหรัฐอมเริกา
• มีที่อยู่ปัจจุบันหรือที่อยู่เพื่อการติดต่อในสหรัฐอเมริกา
• มีหมายเลขโทรศัพท์ในสหรัฐอเมริกา
• มีการมอบอำนาจให้บุคคลอื่นที่มีอยู่ในสหรัฐอเมริกา ดำเนินการเกี่ยวข้องกับบัญชีแทน
• มีการทำคำสั่งทำรายการโอนเงินเป็นประจำโดยอัตโนมัติไปยังบัญชีที่อยู่ในสหรัฐอเมริกา
• มีที่อยู่เพื่อการติดต่อเป็นที่อยู่สำหรับไปรษณีย์แทน หรือให้ส่งไปรษณีย์ไปยังที่อยู่ของบุคคลอื่น
• มีที่อยู่ชั่วคราวในสหรัฐอเมริกา หรือ เคยอาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกาเกินกว่า 183 วัน

กรณีนิติบุคคล

• เป็นบริษัทที่มีการจดทะเบียนจัดตั้งในสหรัฐอเมริกา
• เป็นบริษัทที่มีข้อมูลบ่งชี้ได้ว่า มีความเกี่ยวพันกับสหรัฐอเมริกาซึ่งมีบุคคลอเมริกัน เป็นผู้ถือหุ้นไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อม ในสัดส่วนของหุ้นเกินกว่าร้อยละ 10

Q: ลูกค้าที่เป็นบุคคลอเมริกันหรือมีข้อบ่งชี้ว่าอาจเป็นบุคคลอเมริกัน หากประสงค์จะทำธุรกรรมการเงิน ต้องทำอย่างไร?
A: ธนาคารขอความร่วมมือให้ลูกค้ากรอกแบบฟอร์มเพื่อรับรองสถานะของตนเอง ดังนี้

• แบบฟอร์ม W-9 เพื่อรับรองความเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกัน และระบุเลขประจำตัวผู้เสียภาษีของสหรัฐอเมริกา (Tax Identification Number : TIN) ด้วย
• แบบฟอร์ม W-8BEN เพื่อรับรองว่าไม่ได้เป็นบุคคลอเมริกัน พร้อมกับแสดงเอกสารหลักฐานสนับสนุน
• แบบฟอร์ม W-8BEN-E เพื่อรับรองว่าไม่ได้เป็นนิติบุคคลอเมริกัน พร้อมกับแสดงหลักฐานสนับสนุน

Q: ลูกค้าที่เป็นบุคคลธรรมดาหรือเป็นนิติบุคคลอเมริกัน ธนาคารจะหักภาษีแทน IRS หรือไม่
A: หากลูกค้าเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกันที่ให้ความร่วมมือปฏิบัติตาม FATCA ธนาคารไม่มีหน้าที่ในการหักภาษีแทน IRS แต่มีหน้าที่รวบรวมและรายงานข้อมูลบัญชีธุรกรรมการเงินของลูกค้าที่เป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอเมริกันให้ IRS เท่านั้น

Q: ธนาคารต้องรายงานข้อมูลของลูกค้าทุกรายให้แก่ IRS หรือไม่ และรายงานเมื่อใด
A: ธนาคารมีหน้าที่รายงานเฉพาะข้อมูลลูกค้าที่เป็นบุคคลธรรมดาและนิติบุคคลอเมริกันเท่านั้น เช่น ชื่อบัญชี ที่อยู่ เลขประจำตัวผู้เสียภาษี (TIN) เลขที่บัญชี และยอดเงินในบัญชี เป็นต้น โดยรายงานปีละครั้ง


* ธนาคารขอสงวนสิทธิ์ในการพิจารณาขอเอกสารหลักฐานเพิ่มเติมจากลูกค้า และ/หรือ ดำเนินการตามข้อตกลงที่ธนาคารมีแก่ลูกค้าที่ทำการเปิดบัญชี
* เอกสารฉบับนี้ จัดทำขึ้นเพื่อเป็นข้อมูลความรู้แก่ลูกค้าของสถาบันการเงินและธนาคารพาณิชย์เท่านั้น มิใช่เอกสารที่เป็นคำแนะนำ หรือให้คำแนะนำใดๆ เกี่ยวกับกฎหมายภาษีของสหรัฐอเมริกา
* หากท่านมีข้อสงสัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับกฎหมาย FATCA สามารถข้อคำแนะนำปรึกษาได้จากที่ปรึกษาด้านภาษีของท่าน หรือหาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ www.irs.gov/FATCA