ทริคที่ควรรู้ หากคิดจะทำธุรกิจ Franchise

อยากตั้งต้นทำธุรกิจ Franchise ไม่ใช่แค่มีเงินลงทุนในการเปิดสาขามากมายครอบคลุมทั่วทุกพื้นที่ แต่ยังต้องเริ่มต้นอย่างเข้าใจและจัดการให้เป็นด้วย การทำธุรกิจ Franchise มีข้อดีและข้อควรระวังอย่างไรบ้าง ทริคเล็ก ๆ น้อย ๆ ในการบริหารจัดการ และมุมมองต่าง ๆ เหล่านี้ จะช่วยให้คุณพร้อมก่อนเริ่มทำธุรกิจจริง

เชื่อว่าหลาย ๆ คนมีความใฝ่ฝันว่าอยากจะมีธุรกิจเป็นของตัวเอง แต่แน่นอนว่าจะเป็นเจ้าของธุรกิจนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย และไม่ใช่ทุกคนที่จะประสบความสำเร็จ ดังนั้น สำหรับคนที่เป็นมือใหม่ หากอยากลองทำธุรกิจของตัวเอง บางทีการเลือกเปิดแบบ Franchise อาจจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่าลุยเดี่ยวสร้างแบรนด์ใหม่ก็เป็นได้

ตามความหมายของเว็บไซต์ franchisefocus ได้อธิบายไว้ว่า
Franchise คือ ระบบธุรกิจที่ประกอบด้วย ลักษณะสำคัญ 3 ประการคือ

1. จะต้องมีเจ้าของสิทธิถ่ายทอดวิทยาการ การทำธุรกิจทุกอย่างให้แก่ผู้รับสิทธิอย่างใกล้ชิด
2. ผู้รับสิทธิ จะต้องจ่ายค่าธรรมเนียมในการใช้ชื่อการค้าเป็นค่าธรรมเนียมเริ่มแรก (Franchise Fee)
3. ผู้รับสิทธิจะต้องจ่ายค่าธรรมเนียมเป็นเปอร์เซ็นต์ (Royalty Fee)

กลับมาที่บทความของเรา ข้อดีของการซื้อ Franchise คือเราไม่ต้องคิดหรือปวดหัวว่าเราจะขายอะไร ? ส่วนการขาดประสบการณ์ในการทำธุรกิจ โดยทั่วไปเจ้าของ Franchise จะมีทีมคอยอบรมและพัฒนาให้ เพราะถ้าเราขายได้มากเท่าไหร่ เจ้าของ Franchise ก็จะยิ่งมีกำไรมากเท่านั้น ส่วนการพัฒนาสินค้าก็ไม่ต้องกังวล เพราะจะมีเจ้าของ Franchise คิดและพัฒนาอยู่เรื่อย ๆ วันนี้ก็เลยมีทริคที่ควรรู้ หากคิดจะทำธุรกิจ Franchise มาแบ่งปันกัน

อย่างแรก: เลือกสินค้าที่เราซื้อ Franchise ให้ดี

บอกก่อนเลยว่า Franchise ในประเทศไทยเรานั้นมีมากมาย โดยเฉพาะเครื่องดื่มต่าง ๆ ก็ทำโมเดล Franchise กันแทบจะทุกร้านเลยก็ว่าได้ เพราะช่วยทำให้ Economy of Scale (ยิ่งผลิตเยอะยิ่งถูก) มากขึ้น แนะนำว่าเริ่มต้นที่ความชอบของเราก่อนเลยว่าเราชอบสินค้านั้นมั้ย ? ต้องเอาความชอบเป็นที่ตั้งก่อน เพราะถ้าเราไม่อินกับสินค้าที่เราขาย เชื่อได้เลยว่าธุรกิจนี้จะอยู่ในมือเราไม่นาน ถ้าเราอินแปลว่าสินค้าผ่านเป็นอันใช้ได้ ที่เหลือเราก็แค่หาคนที่ชอบในสินค้าเหมือนเราเท่านั้นเอง

อย่างที่สอง: ลองทำ Feasibility Study ก่อนลงทุนจริงเสมอ

เพื่อให้เกิดความสมเหตุสมผลในทุกมุมมอง Feasibility Study ง่าย ๆ ก็คือ การจำลองดูว่า Franchise เราจะเหลือกำไรเท่าไหร่ อย่างไร ถ้ายอดขายเป็นเท่านั้นเท่านี้หลังจากหักต้นทุนออกหมดแล้ว เพื่อดูตัวเลขออกมาให้เห็นภาพชัดที่สุดเพราะจุดที่พลาดกันมากก็คือ คิดกันในอากาศเองว่าถ้าขายได้ประมาณเท่านี้น่าจะได้กำไรเท่านั้นเท่านี้ เพราะถ้าเราคิดในอากาศจะทำให้เราตกหล่นอะไรหลายอย่างที่สำคัญไป อย่างเช่น รายจ่ายบางรายการ หรือที่เจอมากที่สุดก็คือ ยอดขายไม่สมเหตุสมผล
 
ตัวอย่างเช่น เราซื้อ Franchise ร้านชานมมาสักร้าน แล้วเลือกทำเลเป็นตึกออฟฟิศ ทีนี้เราคิดว่าเราจะขายได้วันละ 300 แก้วแบบชิว ๆ แน่นอน แต่ลืมคิดไปว่าช่วงที่เป็นนาทีทองของธุรกิจก็คือ ช่วงเช้าก่อนเข้างานและช่วงพักกลางวัน ช่วงเช้าก็คือ ช่วง 07.30 – 08.30 น. และช่วงพัก 11.30 – 13.30 น. เป็นต้น นั่นแปลว่าในหนึ่งวันเรามีเวลาขายเต็มที่เพียง 3 ชั่วโมงเท่านั้น หรือประมาณ 180 นาทีต่อวัน

แต่ถ้าเวลาในการทำรวมลูกค้าสั่งออเดอร์ คิดเงิน และหันกลับไปทำรวม 1 นาที นั่นแปลว่า ถ้าช่วงนาทีทองมีคนต่อคิวซื้อเรื่อยเราก็จะขายได้วันละ 180 แก้วเท่านั้นเอง แบบนี้เราก็อาจจะต้องพยายามเพิ่มยอดขายในช่วงที่ไม่ใช่นาทีทองไหม ? หรือทำ Delivery บนตึก เพราะต้นทุนคนขายเราก็จ่ายรายวันอยู่แล้ว ช่วงที่ไม่ใช่นาทีทองจะให้นั่งเฉย ๆ ไม่ทำอะไรเลยก็คงไม่น่าจะใช่ ตรงนี้ต้องระวังและคิดให้ดีก่อนเสมอ เพราะเวลาที่เราลงทุนไปจริง ๆ แล้ว เราจะกลับมาคิดแบบนี้ไม่ได้

อย่างที่สาม: ดูทำเลที่ตั้งให้ดี

การซื้อ Franchise ไม่ใช่แค่มีเงินไปซื้อแล้วก็ปล่อยให้ Franchise ที่เราซื้อมาทำงานผลิตเงินให้เราได้ง่ายขนาดนั้น การซื้อ Franchise ก็ไม่ต่างอะไรกับการเป็นเจ้าของกิจการเลยล่ะ แต่การทำ Franchise ไม่ต้องไปปวดหัวกับเรื่องยิบ ๆ ย่อย ๆ  เช่น การจัดหาวัตถุดิบต่าง ๆ การทำแบรนด์ดิ้งทางการตลาด แต่เราต้องคิดว่าเราจะเอาร้านเราไปตั้งไว้ที่ไหน เพื่อสร้างยอดขายมากที่สุด เพราะถ้าเราซื้อ Franchise มา 500,000 บาท เราขายได้วันละ 1,000 บาท กับวันละ 10,000 บาท เราก็เสียเงินค่า Franchise 500,000 บาทเท่ากัน ทำไมเราจะไม่เลือกทำเลที่ขายได้มากกว่า จริงมั้ยล่ะ ?
 
​ดังนั้น ก่อนลงทุนเปิดร้าน อย่าลืมสำรวจตลาดบริเวณนั้นให้ดีก่อนเสมอ เพราะการลงทุนเปิดหน้าร้านก็มีต้นทุนที่ไม่น้อยเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นค่าตกแต่ง ค่าจองพื้นที่ล่วงหน้าอย่างน้อย 3 เดือน บางที่ถ้าเป็นที่ทำเลทองมาก อาจจะต้องจ่ายล่วงหน้าเป็นปีก็มี

สุดท้ายการทำ Franchise นอกจากจะทำให้เรามีรายได้เพิ่มขึ้นด้วยแล้ว อย่าลืมเรียนรู้ไปด้วยว่าถ้าเราอยากทำธุรกิจของตัวเองขึ้นมา และต้องใช้ระบบ Franchise ในการขยายกิจการ เราต้องทำอย่างไร อะไรบ้างที่เราชอบ ถ้าเห็นว่าดีก็เอาไปพัฒนาต่อในอนาคต ส่วนอะไรที่เรามองว่าไม่ดีก็เอามาปรับปรุงแก้ไข สำหรับใครที่ยังลังเลว่าจะเริ่มต้นด้วยการเปิด Franchise ดีมั้ย หรือว่าเริ่มต้นกิจการของตัวเองไปเลยดีกว่ากัน แนะนำให้อ่าน แนวทางการตัดสินใจว่าจะเป็นเจ้าของธุรกิจของตัวเอง หรือซื้อแฟรนไชส์ดี ? น่าจะช่วยทำให้คุณตัดสินใจได้มากขึ้น